Wykaz poległych 17.05.1945 roku w Bitwie pod Bodakami

Słowo wstępu

Przerwane życiorysy żołnierzy to nie tylko ich śmierć. To też złamane serca żon, matek, ojców. Dzieciństwo w brutalny sposób okradzione z ojca. To traumy, które wpływają na pokolenia. Szczególnie, gdy za tą śmiercią idzie wyklinanie, prześladowanie nie tylko zmarłych, ale i ich rodzin. To trwało dziesięciolecia a i dziś nie brak obelg pod ich adresem. Tym ważniejsze staje się więc poszukiwanie i pielęgnacja pamięci o tych, o których kazano nam zapomnieć. To trudna, mrówcza wręcz praca. To godziny, dni, całe lata poświęcone na zbieranie okruchów przeszłości. Zbieranie dokumentów, zdjęć, wspomnień. To krytyczna analiza, nieustanne porównywanie i konfrontacja jednych źródeł z innymi. To praca dla wielu niezrozumiała. Być może nawet dla większości. Po co w końcu zajmować się czymś, z czego nic się nie ma? Pomimo takich opinii i wielu przeciwieństw znajdują się jednak tacy, którzy mają w sobie ten wewnętrzny imperatyw nakazujący poszukiwać, dociekać, przywracać nam wszystkim zasypaną w bezimiennych dołach prawdę. Jedną z takich osób jest autor poniższego spisu. Darek Zabłudowski od lat poświęca swój wolny czas i nie szczędzi środków na zbieranie dokumentów i relacji dotyczących historii podziemia niepodległościowego w naszym rejonie. Jak mało kto poznał też historię oddziału szkoleniowego NOW-NZW, dowodzonego przez Zbigniewa Zaleskiego ps. „Drzymała”, „Orłowski”. Dzięki niemu lepiej rozumiemy kim byli i co spotkało członków tego oddziału. Ta wiedza to nie tylko suche fakty dotyczące członków organizacji, ale też przejmująca wiedza o tragedii, smutku i tęsknocie ich rodzin. Niech jej wyrazem będą choćby te fragmenty wierszy dzieci Zbigniewa Zaleskiego pisane do babci Marii Zaleskiej i matki – Ireny Zaleskiej. Najstarszy syn Zbigniewa – Jan – w chwili jego śmierci miał zaledwie 3 lata. Jego młodsza siostra była niespełna roczna. Nie znali więc ojca. A jednak tak ważny pozostał w ich życiach. Fragment wiersza Jana Zaleskiego w lat 50-tych kierowany do babci Marii z okazji jej imienin:

„Dzisiaj w nocy mnie się tatuś ukazał w postaci Anioła białego. Swoją matusię  pozdrowić  kazał, żeby się do niego zwracała z potrzebą.”

W innym fragmencie, by pocieszyć Babcię wspomina też stryja:

„Byś wiedziała, że syn Twój za granica się zdrowo chowa”

Ile smutku, dojrzałości i świadomości musi być w młodym człowieku, jeszcze dziecku, gdy pisze:

„W naszym domu są smutki, bo znajdują się same wdowy, ciężki los każdą czeka, chociaż mądre maja głowy.” 

NKWD-zisci pozbawili go wspomnień o ojcu, jego opieki, poczucia bezpieczeństwa i ciepła rodzinnego. Dziś rzadko się o tym pamięta. To całe wyklęte pokolenia. Dziś zrzucamy to brzemię i upominamy się o zasłużoną pamięć naszych bohaterów.

Rafał Korzeniewski


Udostępnione przez J. Zaleskiego  (oryginał w zbiorach D. Zabłudowskiego)
Wiersz napisany przez Panią Klepacką z okazji imienin Pani Ireny Zaleskiej (Wilczopolskiej) żony por. Antoniego , Zbigniewa Zaleskiego ps. „Drzymała”. Doręczycielem i młodym autorem dla solenizantki była córka Anna Zaleska nazywana w domu Haneczką.
(oryginał w zbiorach D. Zabłudowskiego)

Polegli w bitwie:

  1. ppor./por. Antoni Zbigniew Zaleski ps. „Zbych”, „Drzymała”, „Grzymała”, „Żubr”, „Orłowski”
ppor./por. Antoni, Zbigniew Zaleski zdjęcie udostępnione przez Pana Leszka Żebrowskiego.

Syn Jana i Marii z domu Berkhauzen pochodzącej z Sosnowca. Urodzony 17.01.1914 roku w Ząbkowicach Będzińskich k. Dąbrowy Górniczej, gdzie jego ojciec pracował na stacji PKP. Prawdopodobnie w którejś z okolicznych szkół powszechnych rozpoczął naukę podstawową. W 1926 roku wraz z rodzicami przeprowadził się do Grodziska Mazowieckiego kontynuując naukę w szkole powszechnej, a później w Państwowym Gimnazjum, które ukończył. Tam też zetknął się i wstąpił do Związku Harcerstwa Polskiego, co było później podstawą do nawiązania kontaktów konspiracyjnych. Według przekazów rodzinnych i jego syna Jana Zaleskiego rozpoczął on studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. W 1935 roku jako Absolwent Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie otrzymuje promocję. Być może jeszcze po 1935-36 roku nadal kontynuował naukę na Politechnice Warszawskiej? Dojeżdżając do Warszawy z Grodziska Mazowieckiego w Milanówku poznał swą przyszłą żonę Irenę, która była absolwentką liceum pedagogicznego. Wojna obronna z 1939 roku jako ppor. rezerwy w szeregach najprawdopodobniej 34-ego Pułku Piechoty (9-ta Dywizja Piechoty). Po rozbiciu Wojsk Polskich i jego jednostki, znalazł się w Milanówku i ukrywał się w gospodarstwie Marcina Kubka i u rodziny swojej przyszłej żony.

Działalność konspiracyjną rozpoczął na początku 1940 roku. Nawiązując jeszcze pierwsze kontakty w okolicach Warszawy. Pod koniec 1940 roku ożenił się z Irenę Wilczopolską urodzoną w 1915 roku w Milanówku, córką Michała i Władysławy z domu Boruszewska. Prawdopodobnie po czerwcu 1941 roku przyjeżdża wraz z żoną do wsi Klepacze w gminie Drohiczyn, gdzie mieszkali już jego rodzice i brat Aleksander. Dnia 14.03.1942 roku w Drohiczynie urodził się syn Jan, a 08.03.1944 roku córka Anna.

Był jednym z pierwszych, którzy na terenie gmin Grodzisk, Siemiatycze i Drohiczyn rozpoczęli organizować konspirację narodową. Zostając pierwszym komendantem regionu Drohiczyn i również komendantem powiatu Bielsk Podlaski, Organizacji Wojskowej Związek Jaszczurczy. Po rozmowach różnych lokalnych przedstawicieli i scaleniu częściowo organizacji narodowych, takich jak Podlaski Batalion Śmierci reprezentowany przez por. Mariana Kalickiego ps. „ Żbik” z Niewiarowa w gm. Grodzisk, Komendy Obrońców Polski z której wywodził się por. Stanisław Kuchciński ps. „Bogusławski” z Siemiatycz, kpt. Romana Jastrzębskiego ps. „Ślepowron” członka Stronnictwa Narodowego, który był prawnikiem i nauczycielem we wsi Żery Bystre gm. Grodzisk, kpt. ks. Józefa Madalińskiego ps. „Larysa” z Perlejewa popierającego Stronnictwo Narodowe, Stanisława Kryńskiego ps. „Kmicic” ze wsi Jaszczołty i innych oficerów, podoficerów Wojska Polskiego. Dnia 18.12.1941(42) roku we wsi Żery gminy Grodzisk odbyło się spotkanie konspiracyjne na którym ustalano akces do prowadzenia bardziej zorganizowanej działalności w ramach powstającej ogólnopolskiej organizacji Narodowe Siły Zbrojne. Formalne powstanie tej organizacji określa się jednak dopiero na wrzesień 1942 roku. Niewątpliwie jednak sam proces jej powstania rozpoczął się już wcześniej.

Pierwszy Komendant powiatu NSZ krypt. XIII/34 funkcję tą pełnił do 16.02.1943 roku. Następnie objął funkcję oficera informacyjnego od lipca 1943 roku oraz oficera gospodarczego powiatu Bielsk Podlaski od 09.09.1943 do 24.03.1944roku. Do zadań oficera informacyjnego należało prowadzenie wywiadu, kontrwywiadu oraz zajmowanie się sprawami bezpieczeństwa, natomiast do obowiązków oficera gospodarczego należało kierowanie pracami administracyjno-gospodarczymi, prowadzenie kasy oraz kierowanie (PSK) Pomocniczą Służbą Kobiet. Od 27.04.1944 roku komendant wojskowy rejonu VII gminy Drohiczyn w Komendzie powiatu NSZ krypt. „XIII/1” i później komendant powiatu NSZ krypt. „Żubr”. Oprócz pełnienia funkcji administracyjnych, był faktycznym dowódcą miejscowej struktury terenowej NSZ – dowodził VI kompanią.

Podczas konfliktu pomiędzy organizacjami obozu narodowego na tle podporządkowania się AK, w październiku 1944 nie uznał połączonej Komendy Okręgu NSZ/NOW krypt. „XIII/C” kierowanej przez kpt. Romana Jastrzębskiego ps. „Ślepowron”, a opowiedział się po stronie Komendy powiatu NOW Bielsk Podlaski krypt. „Biały” i Komedzie Okręgu Białystok NOW krypt. „Cyryl” dowodzonej przez mjr. Mieczysława Grygorcewicza ps. „Morski”, „Miecz”, „Bohdan”. 

Od lata 1944, po wkroczeniu na teren powiatu Bielsk Podlaski Armii Czerwonej, kontynuował działalność konspiracyjną. Jesienią 1944 zagrożony aresztowaniem zaczął się ukrywać. Dołączył do grupy ukrywających się żołnierzy NOW i NSZ z których Komendant Powiatu por. Jan Eljaszuk ps. „Gromlik” utworzył oddział porządkowy, nad którym rolę dowódcy objął ppor. Antoni, Zbigniew Zaleski ps. „Żubr”, „Orłowski”. Oddział liczył około 20 ludzi, w dokumentach NOW określany był jako „pierwszy pluton egzekutywy”, bądź też „oddział egzekucyjny”. Dnia 15.03.1945 roku przedstawiony do awansu na stopień porucznika, a tydzień później, czyli 21.03.1945 roku mianowany zastępcą Komendanta powiatu NOW krypt. „Biały”.

Od 18.04.1945 roku po utworzeniu na terenie powiatu Bielsk Podlaski Komendy NZW krypt. „Burza” i zmianach organizacyjnych nadal pozostawał w strukturach konspiracyjnych i dowódczych z tego powiatu, pełniąc różne funkcje w Komendzie NOW-NZW. Między innymi w marcu-kwietniu 1945 roku objął rolę Instruktora na kursach szkoły podchorążych rezerwy i szkółce podoficerskiej, gdzie w dniu 30.04.1945 roku został mianowany dowódcą plutonu szkolnego. Na wiosnę 1945 roku rozbudował oddział, który w maju osiągnął stan około 50-60-ciu żołnierzy, z którym rozbił posterunki MO w Siemiatyczach, Wyszkach oraz dwukrotnie w Grodzisku. Podczas całej działalności w tym okresie oddział przeprowadził szereg akcji likwidacyjnych wymierzonych w aktywa UB, PPR-u, jak również w zwykłych bandytów. Nie najlepiej natomiast ułożyła się współpraca z Komendą powiatu AK-AKO, co z biegiem czasu przeistoczyło się we wspólne rozbrajanie oddziałów i represyjne działania w stosunku do niektórych żołnierzy AK-AKO i później w odwecie na niektórych żołnierzach NOW-NZW.

Odznaczony Krzyżem Walecznych i dwukrotnie Komendant powiatu udzielał pochwały „Orłowskiemu”, za wykazanie cnót żołnierskich, posłuszeństwo i odwagę.

Miał brata Aleksandra Czesława Zaleskiego urodzonego 12.12.1906 roku absolwenta Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, żołnierza i podoficera NSZ, NOW i NZW Komendy powiatu Bielsk Podlaski ps. „Cichorski”, „Zameczek”, który latem-jesienią 1945 roku wyjechał do Gdańska, gdzie pod pokładem barki transportowej przedostał się do Hamburga i dalej na zachód. Później wyjechał do Argentyny i w końcu do USA, gdzie zamieszkał na stale. 

Zginął 17.05.1945 roku we wsi Bodaki, gmina Boćki, powiat Bielsk Podlaski w walce z bolszewikami, podczas boju stoczonego z grupą operacyjną UB–MO wspartą przez pododdziały 2 batalionu 267 pułku strzeleckiego wojsk wewnętrznych NKWD.  Według dokumentów sowieckich został zabity przez st. sierż. D. Ochtina. Pochowany w bratniej mogile na rzymskokatolickim cmentarzu parafialnym we wsi Klichy gmina Brańsk powiat Bielsk Podlaski, gdzie spoczywa jako „mjr. Antoni Zalewski”.

(Biogram oparty na autorskich ustaleniach Pana Piotra Łapińskiego z IPN-u Białystok. Pana Jana Zaleskiego syna por. „Orłowskiego” i jego rodziny. Dokumentach organizacyjnych NSZ-NOW-NZW powiatu Bielsk Podlaski, znajdujących się w archiwum IPN B-stok.)

  1. Mieczysław Antonowicz ps. „Szpak”, „Sokół II” syn Stefana ur. we wsi Sypnie Stare gm. Grodzisk. Żołnierz AK-NOW-NZW.
    (info IPN B-stok)
  1. Marian Antonowicz ps. „Ryś”, „Brona” syn Stefana ur. we wsi Sypnie Stare gm. Grodzisk. Żołnierz AK-NOW-NZW.
    (info IPN B-stok)
  1. Kazimierz Wyszyński ps. „Wiśnia”
  1. Józef Grzenicki ps. ”Wiewiórka”
  1. st. strz. Ryszard Różański ps. „Słowik”
  1. Franciszek Włostowski ps. N.N.
    (info. Piotr Łapiński)
  1. Kazimierz Klepacki ps. „Mocny” ur.1924 r. syn Jana i Pauliny we wsi Łopusze gm. Drohiczyn.
    (przekaz rodziny Klepackich)
  2. Wincenty Żero ps. „Bór” ur. we wsi Żery Czubiki gm. Grodzisk.
  1. Zygmunt Zamościński ps. „Krysiak” ur. 1919r.? we wsi Dołubowo Wyręby gm. Grodzisk.
    (pseudonim „Krysiak” info. Dokumenty NSZ pow. Bielsk Podl. w zbiorach IPN-u)
  1. Stanisław Poniatowski ps. „Płomień”, „Wicher”
    (na podstawie wspomnień i dokumentów przekazanych przez Pana mjr. Henryka Bańkowskiego ps. „Fala”)
  1. Józef Czapski ps. „Konar”
    (na podstawie wspomnień i dokumentów przekazanych przez Pana mjr. Henryka Bańkowskiego ps. „Fala”)
  1. Aleksander Piotrowski ps. „Olek”
    (na podstawie wspomnień i dokumentów przekazanych przez Pana mjr. Henryka Bańkowskiego ps. „Fala”)
  1. Tadeusz Hilarczuk ps. „Hardy”, „Zgrzyt” ur. wieś Holonki gm. Brańsk.
    (na podstawie wspomnień i dokumentów przekazanych przez Pana mjr. Henryka Bańkowskiego ps. „Fala”)
  2. kpr./pchor. Włodzimierz Wołoszyn ps. „Huk” ur. 1923r. w Piotrkowie Trybunalskim syn Włodzimierza i Heleny.                                                                                                       
Włodzimierz Wołoszyn.
Zdjęcie udostępnione przez
Pana Zbigniewa Wołoszyna
z Gorzowa Wielkopolskiego.
(Zbiory Rafała Korzeniewskiego)
Cmentarz w Klichach – lat 50-te XX wieku. Widoczna modląca się mama W. Wołoszyna.
Zdjęcie udostępnione przez Pana Zbigniewa Wołoszyna z Gorzowa Wielkopolskiego.
(Zbiory Rafała Korzeniewskiego)

Wykształcenie trzy klasy gimnazjum. Zamieszkały w 1941 r. w Bielsku Podlaskim i od końca 1944/ 45 r. tymczasowo zamieszkały we wsi Torule gm. Brańsk. W lutym 1945 r. wstąpił do powiatowego oddziału NOW-NZW pod dowództwem ppor./por. Antoniego, Zbigniewa Zaleskiego ps. „Drzymała”, „Żubr”, „Orłowski”.  W którym ukończył szkołę podoficerską dnia 12.04.45r. i rozkazem Komendy Okręgu NZW kryp. „Chrobry” z dnia 14.04.45r. został awansowany do stopnia kpr./pchor. Przydzielony do trzeciego plutonu pod dowództwem plut./pchor. Kazimierza Krasowskiego ps. „Głuszec”. Pełnił funkcje zastępcy dowódcy plutonu. Brał udział w rozbrajaniu posterunków MO w Grodzisku, Siemiatyczach i Wyszkach powiat Bielsk Podlaski. Zginął dnia 17.05.1945 r. we wsi Bodaki w walce z oddziałami NKWD i UB.

(Info. Dokumenty IPN – B-stok, protokoły przesłuchań jego brata Michała Wołoszyna z 1945 r.)         

  1. kpr. Osmólski Władysław ps. „Fala” – ur. 12.12.1921 r w Brańsku. Żołnierz AK –NOW-NZW.

Ukończył konspiracyjną szkołę podoficerską dnia 12.04.45 r. Rozkazem nr. 1626 Komendy Okręgu NZW kryp. „Chrobry” z dnia 14.04.1945 r. został mianowany kapralem Wojska Polskiego.  Zginął w bitwie z grupą operacyjna UB i NKWD w Bodakach dnia 17.05.1945 r.

(data urodzenia przekaz rodzinny Osmólskich, rozkaz awansowy IPN- B-stok)

  1. st. szer. Konstanty Radziwon ps. „Czeremcha” – zam. w Brańsku żołnierz AK-NSZ-NOW-NZW.

Rozkazem nr. 1626 Komendy Okręgu NZW kryp. „Chrobry” mianowany na stopień st. strzelca z dnia 14.04.1945 r.  Zginął w bitwie pod Bodakami 17.05.1945 r.

(dokumenty IPN- B-stok)

  1. Jan Niewiarowski ps. „Trzcina” syn Józefa i Franciszki ur. w 1921 r. we wsi Rybałty gm. Grodzisk.

Ukończył czteroklasową szkołę powszechna we wsi Rybałty. Od 1943 r.  ukrywał się przed Żandarmerią Niemiecką. Do organizacji został zwerbowany przez ppor. A.Z. Zaleskiego ps. „Drzymała”, „Żubr”, „Orłowski”. 

(przekaz rodzonej siostry Pani Jadwigi Niewiarowskiej- Jurskiej ur. w 1925 r. zamieszkałej w Łodzi)

  1. Stanisław Wysokiński ps. „Łuk”, „Sokół” – ur.1924 r. w Truskach syn Bolesława i Kazimiery.

Do pracy konspiracyjnej przystąpił na placówce AK Łubin Kościelny. Zaprzysiężony do Organizacji został przez kpr./pchor. Bolesława Aleksandrowicza ps. „Ciemny”, „Bolek”, „Czarny”, „Skrzetuski”.  W maju 1942 r. przydzielony do terenowego plutony AK jako kurier i łącznik. Wiosną 1943 r. został wyznaczony na kurs konspiracyjnej Szkoły Podoficerskiej, którą ukończył w stopniu st. strzelca w maju 1943 r. Po ukończeniu kursu przydzielony do oddziału Kedywu – obwodu AK Bielsk Podlaski. Brał czynny udział w akcjach sabotażowo – dywersyjnych przeciwko Niemcom. Dnia 03.06.1943 r. uczestniczy w bitwie oddziału Kedywu AK z Niemiecką Żandarmerią pod Liza Starą. Został tam poważnie ranny w rękę, którą później z powodu dużej infekcji amputowano. Zabieg wykonał Rosyjski lekarz Alosza Bukaty, który ukrywał się na tym terenie i pomagał żołnierzom Polskiej konspiracji. W okresie akcji „Burza” uczestniczy w zgrupowaniu pod kryp. „Brześcianka” pod dowództwem ppor. Jana Czubryja ps. „Orlik”, „Milicjades”. Wydzielony oddział z tego zgrupowania, w którego szeregach znalazł się S. Wysokiński ps. „Sokół” w końcowych dniach lipca 1944 r. atakuje wycofujące się Wojska Niemieckie pod Bielskiem Podlaskim. Za udział w walkach z okupantem Stanisław Wysokiński zostaje odznaczony Krzyżem Walecznych w listopadzie 1944 r. przez dowódcę Okręgu AK ppłk. Władysława Liniarskiego ps. „Mścisław”. W okresie od sierpnia do grudnia 1944 r. przebywa w swojej rodzinnej wsi Truski i pomaga w gospodarstwie rodzicom i swemu starszemu bratu Hieronimowi ps. „Żbik”. Na początku 1945 r. wraz z „Orłem” i „Klonem” kolegami z sąsiedniej wsi Sierakowizna wstępuje do oddziału egzekutywy organizacji NOW pod dowództwem A.Z. Zaleskiego ps. „Żubr”, „Orłowski”. Wraz z oddziałem bierze udział w rozbrajaniu posterunków MO na terenie powiatu Bielskiego.  Zginął w walce z oddziałami NKWD i UB dnia 17.05.1945 r. w Bodakach.

(info. rozkaz K.O. ppłk. ps. ”Mścisław”, rozkaz nr. 1626 K.O. „Chrobry”. , dokumenty organizacji AK i NOW-NZW IPN- B-stok. Przekaz rodziny Wysokińskich.)

  1. NN ps. „Bomba” – Józef Czarkowski?
  1. Sawicki Wiktor ps. „Klon”, „Granat” urodzony we wsi Sierakowizna. 

Żołnierz AK-NOW- NZW. Przeniesiony i pochowany na cmentarzu w Łubinie Kościelnym.  

(info. Przekaz rodziny Sawickich i relacja bezpośredniego świadka bitwy z 17.05.45r. Pani Zofii Kondrat ur. 1925 r. w zbiorach autora.)

  1. Kożuszkiewicz Eugeniusz ps. „Junak”, „Orzeł” syn Jana i Aleksandry z domu Zabłudowska ur. 01.02.1919 r. w Sierakowiźnie.  
Eugeniusz Kożuszkiewicz

W konspiracji od 1943 r. Zaprzysiężony do organizacji przez Bolesława Aleksandrowicza ps. „Bolek”, „Czarny”, „Skrzetuski”.  Placówka AK- NOW Łubin Kościelny.  Żołnierz AK-NOW-NZW. Bral udział w rozbrojeniu posterunków MO w Siemiatyczach, Grodzisku i Wyszkach.  W jego domu rodzinnym zimą z 1944 na 1945 r. znaleźli schronienie i zamieszkali żołnierze z 5 Brygady Wileńskiej AK mjr. „Łupaszki”, kpr. Edmund Korzeniewski ps. „Edek” i Władysław Kędyśl ps. „Tarzan”. Rozkazem Komendy Okręgu „Chrobry” z kwietnia 1945 r. mianowany został st. strzelcem. Podczas bitwy w Bodakach jeden z bardziej aktywnych żołnierzy oddziału por. Z. A. Zaleskiego ps. „Drzymała”. Razem ze swoim kolegą Stanisławem Wysokińskim ps. „Łuk”, „Sokół” do końca i do ostatniego naboju bronili się w płonącym domu we wsi Bodaki. Nie mając, już amunicji i nie chcąc wpaść w ręce NKWD i UB schował się do pieca chlebowego w płonącym domu. Dom spłonął całkowicie. Odnaleziony przez mieszkańców, siostrę i młodszych braci podczas porządkowania spalonych domów we wsi Bodaki.  Pochowany przez rodzinę i kolegów z oddziału na cmentarzu parafialnym w Łubinie Kościelnym.

(źródło – Dokumenty IPN. Dokumenty parafii w Łubinie Kościelnym w księdze zgonu widnieje wpis 30.06.45.r. prawdopodobnie fikcyjnie zapisany przez księdza.  Przekaz rodziny Kożuszkiewicz)

Ranni którzy zmarli wskutek odniesionych ran.

  1.  Kpr.  NN.  – nazywany kapitanem (mjr. Stańczyk) pochowany na cmentarzu w Pobikrach.
(Zbiory własne autora)

autor: Dariusz Zabłudowski


Wszelkie powielanie, kopiowanie całości materiału, bądź jego fragmentów bez wskazania źródła lub uzyskania zgody autora jest zabronione.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *